Saraçhane’de binanın karşısında yer alan 500 yıllık Polieuktos Kilisesi’nin kalıntılarında İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından yürütülen kazılarda 1.500 yıllık bir yer altı geçidi bulundu. Ortaya çıkarılan tünel hakkında bilgi veren İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, “İstanbul’daki deprem hafızasını görmek istediğinizde bu bina mükemmel bir örnek. Deprem konusunda uzmanlaşmış inşaat mühendislerimiz ve bilimsel danışmanlarımız var. Çalışma sonucunda tüm deprem hafızasına ilişkin raporumuzu burada dünya ve kamuoyu ile paylaşacağız” dedi.
YERALTI TERCİHİ HAŞİM İŞCAN kanyonuna 20 METRE UZAKLIKTADIR.
Saraçhane Arkeoloji Parkı içinde yer alan ve Ayasofya’dan önce inşa edilen 1.500 yıllık Polyeuktos Kilisesi’nin bulunduğu bölgede arkeolojik kazılar devam ediyor.
Aziz Polyeuktos’a adandığı için bu ismi alan kilise, 11. yüzyılda önce yıkılmış, ardından yağmalanmıştır. Kilisenin değerli modülleri ve sütunları Venedik’e kaçırıldı. 1960’lı yıllarda alt geçidin inşası sırasında St. Polyeuktos Kilisesi’nde kazılar yapılmış, kiliseyle ilgili bazı tarihi eserlerin ortaya çıkmasıyla birlikte. 5-6 yıl süren kazı çalışmalarından sonra kilise eski haline terk edilmiş. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kültür Dairesi’ne bağlı İBB Miras grupları tarafından, Aziz Polyeuktos Kilisesi’nin bulunduğu Saraçhane Arkeoloji Parkı’nda 8 Haziran 2022 tarihinde kazı çalışmasına başlandı. Çalışmaların yürütüldüğü alanda Haşim İşçan Geçidi’nin yaklaşık 20 metre ilerisinde bir yer altı geçidi bulundu. Mozaik ve taş kakmaların yer aldığı yeraltı koridorunun yapı taşları işlenmiş mermerlerle şekillendirilmiş ve kabartmalarla süslenmiştir. Binanın İstanbul’un deprem hafızasına örnek bir yeraltı koridoru olduğunu vurgulayan İBB Genel Sekreter Yardımcısı Uzman Polat, çalışmaların tamamlandığını belirterek, Saraçhane Arkeoloji Parkı’nın bir ay sonra hizmete açılacağını duyurdu. Yeraltı tünelinin deprem hafızasına ilişkin rapor da kamuoyu ile paylaşılacak.
“BU BİNA TÜM DEPREMLERDEN SONRA BAŞARILI OLUR”
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, 1500 yıllık koridorun İstanbul depreminin hatırası olduğunu belirterek, “Polyeuktos Kilisesi harabeleri içindeyiz. Burası kent arkeolojisi için çok değerli bir yer. tamı tamına 524 yılında yapılmış bir alandır. Burası Archeopark olarak çalıştığımız bir alandır ve her türlü hatanın ve kriminal menfaatin meydana geldiği metruk, metruk bir alandan turizm alanına dönüşecek bir proje içerisindeyiz. 10 ay. Dünyadaki ilk mimari üslup örneği olan Polyeuktos Kilisesi’nin kalıntılarını gün yüzüne çıkardık. Tamamladık, 1 ayda açılışını yapacağız. İnsanlar gezerken eş zamanlı kazılar ikisini de yapacağız’ arkeoloji nedir?’ “Tarihi yapının anlamını anlatma şansımız olacak. Daha da önemlisi 1.500 yıllık koridoru görmenin sırrı nedir? Şu anda depremlerle boğuşan İstanbul, bu 1.500 yılda onlarca deprem yaşadı. İçeride gördüğümüz bu yapı tüm sarsıntılardan sağlam çıkmayı başarmıştır. Türkiye bunun sırrını ve ilmini öğrenmek zorundadır.” dedi.
“BAZI İLAVELER TAHMİNİ 1.500 YILDAN FAZLA OLACAK”
Polyeuktos’un üst yapısının yıkıldığını ancak altyapısının etkilenmediğini belirten Polat, “Kentin deprem hafızası da burada. İstanbul’un deprem hafızasını ve Fatih bölgesinde yaşananları görmek istediğinizde mükemmel bir örnek. İBB mirasımız, projelerimizde deprem konusunda uzmanlaşmış inşaat mühendisi bilimsel araştırmacıdır.Danışmanlarımız vardır.Bu danışmanlar sahayı görüp kendilerini geliştirir ve yeni raporlarla bilim dünyasına yayarlar.Çalışma sonunda biz , İBB’nin mirası olarak, deprem hafızasına ilişkin raporumuzu tüm dünyaya ve kamuoyuna burada yayarak paylaşmış olacağız.”
Genel Sekreter Yardımcısı Polat, “Bu dönemin teknolojisi açısından bildiğimiz çağlardan beri Horasan harcı olarak bilinen katkı harcıdır. Yapının gerek taş, gerek sıva, gerekse sıva yapılabilen yüzey örneklerini inceliyoruz. Kaldırılan, laboratuvar ortamında, bileşimi ve arkeometrisi üzerinde çalışıyoruz. Burası için de birebir çalışıyoruz. “Venedik’te San Marco Kilisesi’nin girişindeki sütunlar ve diğer malzemelerin çoğu yağmalanmış nesnelerdir. ve 4. Latin Seferi sırasında kiliseden alınmıştır. Bu kilisenin ayakta kalan parçaları bugün Venedik’te San Marco Meydanı’ndaki St. Mark kilisesindedir.”
